2. Ekin tanlashni AI bilan bajarish

Maqsad – tuproq, ob-havo va bozor ma’lumotiga qarab eng foydali ekinni tavsiya qilish, shu bilan birga foydalanuvchiga “nega aynan shu” degan savolga javob berish.

🌱 AI tuproq + ob-havo + bozor ma’lumotiga qarab eng foydali ekinni aytsin va foydalanuvchi aniq tushunsin: “Nega aynan shu ekin?”

🌱 EKIN TANLASH — TO‘LIQ LOGIK OQIM (USER → SERVER → GEMINI)

1️⃣ USER TOMONI

👨‍🌾 Fermer nimani qiladi?

Fermer ilovada quyidagi bosqichlardan o‘tadi:

✅ 1. Dalani tanlaydi

  • Oldin yaratgan dalasi (Field)
  • Yoki yangi dala

✅ 2. “AI ekin tanlash” tugmasini bosadi

✅ 3. (Agar yetarli data bo‘lmasa) qisqa savollarga javob beradi:

  • Kelasi mavsum: bahor / yoz

  • Sug‘orish: bor / cheklangan

  • Qancha riskga tayyor:

    • barqaror
    • o‘rtacha
    • yuqori foyda (riskli)

👉 Fermer bu yerda murakkab narsa kiritmaydi Asosiy ishlarni server va AI bajaradi.

2️⃣ USERDAN SERVERGA KELADIGAN MA’LUMOT

👉 Mobil ilova serverga shunaqa so‘rov yuboradi:

{
  "field_id": "FIELD-101",
  "season": "spring_2025",
  "farmer_preferences": {
    "risk_level": "medium",
    "capital": "o'rtacha"
  }
}

⚠️ E’tibor beramiz:

  • Fermer tuproq, bozor, ob-havoni qo‘lda kiritmaydi
  • Bularning hammasini server o‘zi tayyorlaydi

3️⃣ SERVER LOGIKASI (ENG MUHIM QISM)

Server bu so‘rovni olib, AI uchun mukammal kontekst yig‘adi.

3.1. Server DB’dan oladigan ma’lumotlar

✅ Field (doimiy):

  • joylashuv (lat/lng)
  • maydon (ga)

✅ Field History:

  • oxirgi 2–3 yil ekinlari
  • bo‘lingan plotlar
  • taxminiy hosil

✅ Soil Profile:

  • AI soil analysis natijasi
  • yoki taxminiy tuproq tipi
  • nutrient confidence

✅ Weather:

  • hudud bo‘yicha:

    • bahordagi o‘rtacha harorat
    • sovuq xavfi
    • yog‘ingarchilik

✅ Market:

  • oxirgi 2–4 yil narx trendi
  • hozirgi o‘rtacha narx
  • oshish / tushish ehtimoli

3.2. Server ichidagi soddalashtirish (pre-processing)

Server xom datani AI tushunadigan signalga aylantiradi:

Misol:

  • “g‘alla 2 yil ketma-ket ekilgan” → monoculture_risk: high
  • “bahorda sovuq tez-tez bo‘ladi” → frost_risk: medium
  • “piyoz narxi oshyapti” → market_trend: positive

4️⃣ GEMINI GA YUBORILADIGAN HAQIQIY FORMAT

✅ 4.1. SYSTEM PROMPT (rol + qoidalar)

Siz tajribali agronom va agro-iqtisodchisiz.

Sizga:
- dala tuproq holati
- oxirgi yillardagi ekinlar
- hudud ob-havosi
- bozor narxlari trendi
beriladi.

Sizning vazifangiz:
1) Ushbu dala uchun ENG FOYDALI 1 ta ekinni aniqlash
2) 2 ta ALTERNATIV ekin tavsiya qilish
3) Har bir ekin uchun foyda va riskni baholash
4) Fermerga juda oddiy tilda “nega aynan shu” deb tushuntirish

Qoidalar:
- O‘zbekiston sharoitiga mos bo‘lsin
- Aniq raqamlarni uydirmang
- Har bir xulosani sabab bilan yozing
- Javob faqat JSON formatda bo‘lsin
- Javob o‘zbek tilida bo‘lsin

Faqat JSON qaytaring, boshqa matn yozmang.

✅ 4.2. USER CONTENT (server yig‘gan kontekst)

{
  "field": {
    "region": "Farg'ona viloyati, Beshariq tumani",
    "area_ha": 1.5
  },
  "soil_profile": {
    "type": "o'rta qumloq",
    "nitrogen_status": "past",
    "confidence": 0.65
  },
  "field_history": [
    { "year": 2024, "crop": "g'alla", "area_percent": 100 },
    { "year": 2023, "crop": "g'alla", "area_percent": 60 },
    { "year": 2023, "crop": "piyoz", "area_percent": 40 }
  ],
  "weather_forecast": {
    "spring_temp": "o'rtacha",
    "frost_risk": "medium",
    "rainfall": "o'rtacha"
  },
  "market_trends": {
    "piyoz": "positive",
    "kartoshka": "stable",
    "pomidor": "negative"
  },
  "farmer_preferences": {
    "risk_level": "medium"
  }
}

5️⃣ GEMINI NIMA QILADI (ICHKI MANTIQ)

AI ichida quyidagi oddiy, ammo kuchli mantiq ishlaydi:

🧠 AI fikrlashi:

  • Tuproqda azot past → azot yig‘uvchi ekin qidiradi
  • G‘alla ketma-ket ekilgan → rotatsiya kerak
  • Bahor + sovuq ehtimoli → sovuqqa chidamli ekin ustun
  • Bozor trendi → foydasi yaxshi bo‘lganini yuqoriga chiqaradi
  • Fermer riskni o‘rtacha qabul qiladi

6️⃣ GEMINI QAYTARADIGAN NATIJA (EXPECTED OUTPUT)

{
  "recommended_crop": {
    "name": "loviya",
    "profit_expectation": "yuqori",
    "risk_level": "past",
    "reason_uz": "Tuproqda azot yetishmasligi ehtimoli bor. Loviya azot yig‘uvchi ekin bo‘lgani uchun yer unumdorligini tiklaydi va bozor narxi barqaror."
  },
  "alternatives": [
    {
      "name": "no'xat",
      "profit_expectation": "o'rtacha",
      "risk_level": "past",
      "reason_uz": "Qisqa vegetatsiyaga ega va sovuq bahorga mos."
    },
    {
      "name": "kartoshka",
      "profit_expectation": "o'rtacha",
      "risk_level": "o'rtacha",
      "reason_uz": "Sug‘orish mavjud bo‘lsa yaxshi hosil beradi, lekin azot talab qiladi."
    }
  ],
  "summary_for_farmer_uz": "Sizning dalangiz uchun bu mavsumda loviya eng foydali tanlov. U yerning holatini yaxshilaydi va bozor talabi barqaror.",
  "confidence": 0.8,
  "disclaimer_uz": "Bu tavsiya taxminiy bo‘lib, ob-havo va bozor o‘zgarishiga qarab yangilanadi."
}

7️⃣ SERVERNING OXIRGI ISHI

Backend:

  1. JSONni tekshiradi
  2. DBga ai_recommendations sifatida saqlaydi
  3. Frontendga UX uchun soddalashtirib yuboradi

Frontend esa:

  • “Nima uchun?” degan qismni AI reason_uz orqali ko‘rsatadi
  • Alternativlarni kartalarda chiqaradi

8️⃣ TEST NATIJA

{
  "agronomik_va_iqtisodiy_tahlil": {
    "eng_foydali_ekin_tanlovi": {
      "ekin_nomi": "Mosh (Yozgi ekin)",
      "asosiy_sabab": "Tuproqni sog'lomlashtirish va yuqori daromad olishni birlashtirish.",
      "tushuntirish_fermer_uchun": "Deyarli ikki yil faqat g'alla ekkaningiz uchun tuproq azotdan juda kamaygan. Mosh – bu dukkakli ekin. U tuproqni azot bilan 'davolaydi' va keyingi ekiningiz (masalan, kuzgi kartoshka yoki sabzavot) uchun o'g'it vazifasini bajaradi. Bozorda narxi doimo yuqoriligini hisobga olsak, mosh qisqa muddatda ham yaxshi daromad keltiradi, ham tuprog'ingizni tiklaydi.",
      "foyda_bahosi": {
        "iqtisodiy_foyda": "Yuqori. Mosh narxi barqaror va yuqori eksport salohiyatiga ega.",
        "agronomik_foyda": "Maksimal. Tuproqni azot bilan boyitadi, strukturani yaxshilaydi, monokultura oqibatlarini bartaraf etadi.",
        "risk": "O'rtacha. Suv ta'minoti talabchan, ayniqsa Farg'ona issiq yozida. Kasalliklarga chidamliligi yaxshi."
      }
    },
    "alternativ_ekinlar": [
      {
        "ekin_nomi": "Piyoz (Erta bahor ekini)",
        "sabab": "2023 yilda piyozdan hosil yaxshi bo'lgan, tajriba bor. Bozor trendi 'positive' (ijobiy).",
        "foyda_bahosi": {
          "iqtisodiy_foyda": "Yuqori. Bozordagi ijobiy trend sababli daromad yuqori bo'lishi kutiladi.",
          "agronomik_foyda": "O'rtacha. G'alladan keyin yaxshi o'rin almashuv hisoblanadi, lekin tuproqni azot bilan boyitmaydi.",
          "risk": "Yuqori. Piyozning kasallik va zararkunandalari bor, saqlashda yo'qotish xavfi yuqori. Fermer kuzatuvi bo'yicha tuproq tez quriydi, bu piyoz uchun namlik stressini oshiradi."
        }
      },
      {
        "ekin_nomi": "Kartoshka (Kuzgi ekin sifatida)",
        "sabab": "Bozor narxi 'stable' (barqaror), oziq-ovqat xavfsizligi nuqtai nazaridan ahamiyatli. Agar dala yozda lyutserna yoki mosh kabi azot fiksatoridan keyin bo'shasa, kuzgi kartoshka yaxshi samaradorlik berishi mumkin.",
        "foyda_bahosi": {
          "iqtisodiy_foyda": "O'rtacha barqaror. Kutilmagan katta daromad bo'lmasligi mumkin, lekin xavf pastroq.",
          "agronomik_foyda": "Past. Tuproqdagi ozuqalarni ko'p iste'mol qiladi. Tuproqni bo'shashtiradi.",
          "risk": "O'rtacha. Sovuq urish (frost risk) xavfi 'medium' ekani tufayli kuzgi kartoshkani ko'mib olish muddatini to'g'ri rejalashtirish kerak. Tuproqning azot pastligi ham qo'shimcha o'g'it talabini oshiradi."
        }
      }
    ],
    "yakuniy_xulosa": "Eng yaxshi reja – **tuproqni tiklashga sarmoya kiritish**. Birinchi navbatda Mosh ekib, azot muammosini hal qiling. Agar shoshilinch pul kerak bo'lsa, 'Piyoz'ni tanlang, ammo unga ko'proq e'tibor va sarmoya kerak bo'lishini unutmang."
  }
}

alt text

Last Updated::
Contributors: Islom1999